لیست کاملی از اصطلاحات عامیانه و کوچه بازاری قسمت 184

دروغ شاخ دار-دروغ بزرگ

زیر و زبر گذاشتن-اعراب گذاشتن بر حروف

دیم کاری-کشاورزی دیم

دو لُپی خوردن-دو لُپه خوردن-هم از آخور خوردن-هم از توبره

جریحه دار کردن-زخمی کردن-رنجاندن-دل شکستن

تک پَر-نوعی حرکت در ورزش باستانی

از جا پریدن-یکه خوردن-عصبی شدن

دان پاشیدن-دانه ریختن-به قصد گرفتار کردن کسی به او امتیازات دادن

بز خر-کسی که به قصد ارزان خریدن چیزی توی سر جنس می زند

زهر چشم-نگاه خشم آلود

چین خوردن-چروک شدن

از سر وا کردن(کاری را سرسری انجام دادن)

بال به بال کسی دادن-جانب کسی را گرفتن

چوب رخت-چوبی افقی که جامه را بر آن می آویزند

خرج جیب-توجیبی-خرج غیر لازم

تو دل شیر رفتن-جرات فراوان داشتن

اجباری بردن(کسی را به خدمت سربازی بردن)

از کار در آمدن(آزموده شدن، نتیجه دادن)

چهار چشمی-با دقت و مراقبت کامل
تمرگیدن-با تحقیر و خشونت نشستن
پا جای پای کسی گذاشتن-از کسی تقلید و پی روی کردن
توی گود نبودن-در متن موضوع نبودن-اطلاع دقیق نداشتن-در حاشیه بودن

چرکوندی-لکه دار کثیف

بغض کردن-متاثر و غمگین شدن و به خود فرو رفتن

بالا کشیدن-مال کسی را به ناحق خوردن

خلق تنگی-عصبانیت-خشمگینی

رسیدن-مواظبت کردن-مورد لطف قرار دادن

خواهر خوانده-دوست صمیمی
جان کُرد کردن-سخت گیری کردن-مقاومت کردن

دهان کسی چاییدن-آرزوی محال داشتن-از عهده ی چیزی بر نیامدن

پیس-کسی که پوستش با لکه هایی دو رنگ می شود

تک و تو-توان و قدرت-شتاب

توگوشی حرف زدن-نجوا کردن-تنگ گوش کسی حرف زدن

آشنایی به روشنایی انداختن-پس از مدت‌ها تصادفی آشنایی را دیدن

روشن شدن-نشئه شدن-مست شدن-سرحال آمدن

آفتابی کردن-پدیدار کردن

در باغ سبز نشان دادن-وعده های فریبنده دادن-امید واهی برای کسی ایجاد کردن

ته خانه-لوازم بی مصرف-بقایای اثاث خانه
ریش توپی-ریش تپه

رو شدن دست کسی-مچ کسی باز شدن-حیله ی کسی آشکار شدن

تِلِک و تُلُک-کار مختصر و محقری داشتن

تن زدن-سرپیچیدن-نپذیرفتن

حق کسی بودن-سزاوار و مستحق چیزی بودن

آدم بی‌سر و پا(متضاد آدم درست‌وحسابی)
پوست پلنگ پوشیدن-سخت به دشمنی برخاستن

دل پُر داشتن-کینه و دلخوری دیرینه داشتن

رو شور-سفیداب

دست به یکی کردن-همدست شدن-متحد شدن

پا به پا شدن-تردید داشتن

آتش‌پا(فرز و چالاک، بی قرار)

از گلیم خود پا را درازتر کردن(از حد (توانایی) خود تجاوز کردن)
تپه ماهور-زمین ناهموار
دلچسب-دلپذیر-مقبول
پُرتابل-قابل حمل

دل کسی آمدن-دل آمدن

استخوان جلوی سگ انداختن(با بخششی ناچیز دهان کسی را بستن)

اسب را گم کردن دنبال نعلش گشتن-اصل را از دست دادن و دنبال فرع گشتن

حق گرفتن-نگا. حق بردن

پاترس-ترساندن کودکان برای بازداشتن از کاری

جیب بر-دزدی که در جیب دیگران دست می برد

جیب کسی سوراخ بودن-ولخرج بودن-غالبن پولی در جیب نداشتن

افتادن به گردن کسی(به کسی تحمیل شدن)

پس زدن-کنار زدن-دور کردن-نپذیرفتن-رد کردن

چشم انتظار-منتظر-چشم به راه

دلسرد کردن-ناامید کردن

جل و پلاس خود را پهن کردن-در جایی اقامت کردن

ابرو کج کردن-خشم گرفتن

انداختنی(جنس نامرغوب)

روکش درکش کردن-ساخت و پاخت کردن

جوخه ی آتش-جوخه ای که مامور تیراندازی است

برش-لیاقت-زرنگی-کاردانی

زت زیاد-کوناه شده ی “عزت زیاد” در زبان لوطی ها

راه انداختن-به حرکت انداختن-به کار کردن واداشتن

خال به خال-خال خال

دست به ریش گرفتن-ضمانت و تعهد دادن

چیز-آلت تناسلی

راسته بازار-بازار راست و مستقیم

پشت گوش انداختن-دیر انجام دادن-اهمیت ندادن-امروز و فردا کردن

تو سری خورده-آدم خوار و حقیر

چرس رفتن-حشیش کشیدن

بی غم-بی خیال-لاقید-بی درد

آشنایی دادن(خود را معرفی کردن)

اشکال‌تراشی(ایرادگیری، گره در کار اندازی)

ریش از دست کسی خلاص کردن-خود را رها کردن-در رفتن

دلسوزه-سوختن دل از حسد و مانند آن

دست کسی را بند کردن-به کاری گماشتن

پینه کردن- پینه بستن

بار کسی نبودن-شعور و آگاهی نداشتن

حساب و کتاب-نگا. حساب کتاب
با نگاه کسی را خوردن-با چشم خریدار یا شهوانی به کسی نگریستن

ده کوره-ده یا شهر کوچک عقب افتاده و بدون امکانات

جان کسی به نانش بسته بودن-بسیار خسیس بودن که حاضر باشد جان بدهد نان ندهد

حاشیه رفتن-سخنان دور از موضوع گفتن-منحرف شدن از مطلب

آقادایی را جنباندن-حرکتی به خود دادن
خنگ-نادان-ابله-کودن

 
دو شکمه-آن که در بازی به جای دو نفر بازی می کند

بازداشتن-منع کردن-مانع شدن

رژیم گرفتن-رژیم داشتن

تراشیده شدن-لاغر شدن

 
اِرا(هنگامی که کسی نمی‌تواند و یا نمی‌خواهد به چرایی پاسخ دهد آن را به طنز می‌گوید)

دست علی به همراه-علی یارت باد

دکان کسی را تخته کردن-کسب کسی را از رونق انداختن-دست کسی را از چیزی کوتاه کردن

رفتن توی نخ چیزی یا کسی-چیزی یا کسی را زیر نظر داشتن و پاییدن
دق مرگ-دق کش
به تخته زدن-در مقام تعریف و چشم نخوردن کسی بکار می برند

از خر شیطان پایین آمدن(از لجاجت دست برداشتن، از تصمیم نادرستی منصرف شدن)

پالان گذاشتن بر کسی-کسی را خر کردن-فریب دادن

دال به دال-پشت سر هم

زیر پای کسی را درآوردن-زیر پا کشی کردن

آه نداشتن که با ناله سودا کردن(آه در بساط نداشتن)

چشته خور شدن-بهره و نصیب بردن از کسی

 

الف به خاک کشیدن-خجالت کشیدن
خوش گوشت-آن که زخم تن او زود بهبود می یابد-خوش ادا-خوش اخلاق

 
احتیاطی-نجس-ناپاک
برخورد کردن-تصادف کردن-دیدارکردن

اکبیری(زشت، بی‌ریخت)

پا ندادن-امکانی پیش نیامدن
خانه دار-رنی که اداره امور خانه را بر عهده دارد-کدبانو-زنی که شاغل نیست

زنندگی-زشتی-نفرت انگیزی
چهار چنگول شدن-خشک شدن اعضای بدن

پاچین-دامن زنانه

ریش گرفتن-دست به ریش کشیدن-پادر میانی کردن-تقاضا و خواهش کردن

بره کُشان-فرصت خوش گذرانی-هنگام استفاده های مالی

بشکن-صدایی که در حال شادی و پایکوبی از بهم زدن انگشتان در می آورند.

اهل عمل(کسی که کم‌تر حرف می‌زند و بیش‌تر عمل می‌کند)

ریش و گیس بافتن-با هم مشورت کردن-عقل ها را روی هم ریختن

دار کشیدن-دار زدن

پا بَد-بد قدم

از رو بردن-خجالت دادن-مقاومت حریف را در هم شکستن

به محضِ-به مجرد ِ-همان وقت که

زلف گذاشتن-موی خود را بلند کردن

چم کسی را به دست آوردن-رگ خواب کسی را دانستن-نقطه ی ضعف کسی را دانستن

خوش سر و زبان-خوش سخن-شیرین گفتار-حراف
پیش انداختن-جلو انداختن-مقدم داشتن

خفه کردن-آتشی را خاموش کردن-خاموش شدن موتور-با اصرار در کاری کسی را کسل کردن
آدم استخوان‌دار(کسی که اراده و پشتکار دارد)

آب آتش زده-اشک

خیت شدن-شرمنده شدن-کنفت شدن-بور شدن

رَب و رُب ندانستن-ساده دل بودن-چیزی نفهمیدن

آجرپاره(جواب کسی که به‌جای بله می‌گوید آره)

آواز دادن(خواستن)

آخرین تحویل(قیامت)

حاضر و غایب کردن-خواندن نام افراد برای تعیین حاضران و غایبان

زیر غلیانی-ناشتایی-غذای صیح-چارپایه ای که زیر غلیان می گذارند
آسمان به ابرو پوشیدن(پنهان ساختن امر آشکار)

چُلمن-پخمه-کسی که زود گول می خورد
پا به زا-حیوان یا انسانی که هنگام زایمانش نزدیک است
پاتوغ-محل گرد آمدن

اوستاکار(استادکار، ماهر و مسلط)

پر ادعا-متکبر-از خود راضی-قمپز در کن

برادر خواندگی-ایجاد برادری با دیگری-دوستی بسیار نزدیک و صمیمی

پابند شدن-دلبستگی پیدا کردن-به چیزی یا کسی گرفتار شدن
خوار و حقیر-بی اعتبار-بی ارزش-ناچیز

زدن برای کسی-پشت سر کسی بدگویی کردن-مورد بدبینی قرار دادن

چشم غره رفتن-نگاه خشم آلود کردن

پیش پا افتاده-کم ارزش-حقیر-معلوم-آشکار

از هفت خوان رستم گذشتن(موانع و مشکلات متعددی را پشت سر گذاشتن)

ریزه پیزه-کوچک اندام-ریز نقش

چوب پا-دو چوب بلند که پا در میان آن ها کنند و با آن ها راه روند

ترکه مرکه-زن لاغر و خوش اندام

چشم ورقلمبیده-چشم بیرون زده

آش کشک خاله-کار ناگزیر-تکلیفی که بر عهده‌ی کسی باشد
پایه دار-هر چیزی که پایه داشته باشد
تت و پت کردن-شکسته سخن گفتن-لکنت پیدا کردن
جیر و ویر راه انداختن-داد و فریاد راه انداختن

حال آمدن-بهبود یافتن-سرحال شدن-چاق شدن

تفنگ بادی-تفنگ ویژه ی بازی کودکان

به خاک سیاه نشستن-بدبخت و ذلیل شدن

خبردار-اصطلاح نظامی برای آماده کردن سربازان برای انجام فرمان

چاک و چیل-لب و لوچه-پک و پوز

آهوی خاور-آفتاب

از تک و تا نینداختن خود(از رو نرفتن، جا نزدن، خود را نباختن)
تو روی کسی چیزی گفتن-رو در روی کسی چیزی گفتن

 

خانه گرفتن-نگا. خانه بستن-اجاره کردن خانه

راحتی-دمپایی
بغل زدن-زیر بازو گرفتن

زبان درازی کردن-با گستاخی و بی ادبی خارج از حد خود سخن گفتن

 

بزن قدش-دعوت به دست دادن برای نشان دادن توافق و همدلی
برآمده-بزرگ شده-ورم کرده

پر ادعا-متکبر-از خود راضی-قمپز در کن

تحویل دار-کسی که در بانک از مشتری پول می گیرد و یا به او پول می دهد
تیر به تاریکی انداختن-بدون تامل اقدام به کاری کردن

جفت کردن صدا با ساز-هماهنگ کردن صدای ساز توسط کوک

اوت کردن(بیرون انداختن، بیرون کردن)

از کار در آمدن-آزموده شدن-نتیجه دادن

انگشت کردن-انگشت رساندن

دردانه ی حسن کبابی-بچه ی لوس
از دولت سر(به لطف کسی، از برکت وجود کسی)

چشم دریده-خیره-درآمده

 

خواهر کسی را گاییدن-دخل کسی را آوردن-کلک کسی را کندن

زهرآب ریختن-ادرار کردن-شاشیدن

انداختن باد به غبغب(تکبر کردن، قیافه گرفتن)

 

چاق شدن-بهبود یافتن-درمان شدن

دنده ی کسی خاریدن-میل به کتک خوردن داشتن-کرم داشتن-تن کسی خاریدن

خروس قندی-آب نباتی به شکل خروس

زیپو-بی رنگ و رو-بی رمق-رقیق و بی مزه

بال به بال کسی دادن-جانب کسی را گرفتن

دراز کش-افتاده-خوابیده

خیس کردن برنج-در آب ریختن برنج

زانویی-زانو

بی ملاحظه-بی توجه-بی پروا
زیگزاک رفتن-به چپ و راست پیچیدن-مستقیم نرفتن

ادا در آوردن-مسخرگی کردن-تظاهر کردن-تقلید کردن

آهو چشم-معشوق-شاهد

ارزیاب-کسی که بها و ارزش پولی چیزی را تعیین می‌کند

پرت کردن-چیزی را با شدت دور انداختن

 

 

 

دزد سر گردنه-کاسب نادرست و گران فروش

آفتاب کردن-برای خشک کردن جلو آفتاب گذاشتن

دلسرد کردن-ناامید کردن

از کف دست مو برآمدن-روی دادن پیشامدی غیرممکن

دنبال کسی فرستادن-کسی را احضار کردن

پیشنهاد-طرح

انگشت بر چشم نهادن(پذیرفتن، مسلم دانستن)

جوراب شلواری-جوراب همراه با شلواری از همان جنس و چسبیده به آن
امان دادن-کسی را پناه دادن-از گناه کسی گذشتن
در دل آمدن-به دل برات شدن-به خاطر خطور کردن-احساس واقعه ای خوب یا بد کردن
به آخر خط رسیدن-به پایان کار

 

دهن تر کردن-اندکی نوشیدن-لو دادن

پُخت کردن-پختن

چوب دو سر نجس-نگا. چوب دو سر طلا

بی کله-نترس-شجاع-بی خرد-تهی مغز

 

اُرد کسی را خواندن(به حرف کسی گوش کردن، اهمیت دادن)

خیره-بی شرم-پر رو

حالا نه و کی-از دست ندادن فرصت-غنیمت شمردن فرصت
پمپ بنزین-جایی که به وسایل نقلیه بنزین می دهند
داغان-از هم پاشیده-پریشان

خاله زنک-زن امل و دنیا ندیده-بی سواد و عامی-کسی که همواره درباره ی دیگران حرف می زند

خون کردن-قتل کردن-آدم کشتن
دست به کار شدن-آغاز به کار کردن

بابا بزرگ-پدر بزرگ
زر اومدی قرمه سبزی-سخنی توهین آمیز برای کسی که به قهر می رود یا تهدید به رفتن می کند
دیمی-کشت که از آب باران آبیاری شود-بدون برنامه و حساب-بی هدف

زیج نشستن-خانه نشین شدن-انزوا گزیدن-از دوستان بریدن
توی گوش کسی گذاشتن-به کسی سیلی زدن

چفت-چسیده-تنگ-زنجیر در

پالان کردن کسی-فریب دادن کسی

الابختکی(اتفاقی، تصادفی)

چار چشمی-با دقت و مراقبت کامل

رگ خواب کسی را به دست آوردن-نقطه ضعف کسی را پیدا کردن-کسی را تابع خود کردن
بی سر و سامان-مفلس-محتاج-آشفته-درهم ریخته-پریشان

حاضری-غذایی که پختن نمی خواهد و به سرعت آماده می شود

بر خر مراد سوار شدن-موفق شدن-به آرزوی خود رسیدن

 

جیک جیک-آواز پرندگان-سخنی که فهمیده نمی شود

دست به جیب-بخشنده-خرج کن

چراغان کردن-جشن گرفتن

خان خانم ها-محترم ترین خانم ها-بیش تر به دختر بچه گفته می شود

 
خون کردن-قتل کردن-آدم کشتن
 

رو دست زدن-فریب دادن-خام کردن
از سکه افتادن(ار رونق افتادن، از دست دادن زیبایی)
دود از کله ی کسی برخاستن-سخت شگفت زده شدن-حیرت بسیار کردن

پَپِه-بی عرضه-پخمه-بی سر و زبان-خجالتی-ترسو

آینه‌ی زانو-برآمدگی زانو

خوابگوشی-سیلی-کشیده

تخم جن-حرام زاده

بیعار-کسی که شرم و ننگ نمی شناسد و از سرزنش شرمنده نمی شود

بی فک و فامیل-بی کس و کار

از خرس مویی کندن-از مردم خسیس چیزی درآوردن-هرچند ناچیز باشد

جز زدن-ناله و زاری کردن

 

درب و داغان شدن

زیر جلی-پنهانی-آهسته

خس و خاش-آشغال-خس و خاشاک

بار فروش-فروشنده ی میوه و خواربار در میدان

چشم روشن شدن-شاد و خرسند شدن

پروار-فربه-چاق

انگشت بر حرف نهادن-ایراد گرفتن-نکته‌گیری کردن-اعتراض کردن
چاره-درمان

اره دادن و تیشه گرفتن-جنگ و دعوا داشتن

توپ و تشر آمدن-تهدید کردن-با فریاد کسی را خطاب کردن

تو پای کسی پیچیدن-مزاحم کسی شدن

رگ خواب کسی را به دست آوردن-نقطه ضعف کسی را پیدا کردن-کسی را تابع خود کردن

 

 

دستی پز-نانوایی که در خانه نان می پزد

خدا خدا کردن-بسیار آرزومند چیزی یا کسی بودن و آن را از خدا خواستن-پناه به خدا بردن

حق شناس-سپاس گزار

دکان کسی را تخته کردن-کسب کسی را از رونق انداختن-دست کسی را از چیزی کوتاه کردن

پر کسی به پر کسی گرفتن-برخورد مختصری با کسی داشتن

حاجیت-بنده

تخت کردن-هموار کردن-پر کردن-کامل کردن

پنبه ی کسی را زدن-کسی را افشا و بی اعتبار کردن

رو به قبله کردن-کسی را که درحال مرگ است رو به قبله خواباندن
با سر رفتن-کنایه از داشتن نهایت شوق و اشتیاق برای کاری یا چیزی
 

حشک شویی-شستن لباس با مواد شیمیایی با کمی یا بدون آب

در آوردن تقلید-ادای کسی را در آوردن-مسخره کردن

از صرافت چیزی افتادن-از انجام کاری منصرف شدن

برادر تنی-برادر حقیقی

رنگ و وارنگ-رنگارنگ-به رنگ های گوناگون-از همه نوع

دهن پاره-بد زبان-بی حیا-کسی که نمی تواند جلوی زبانش را بگیرد

دو به هم اندازی-فتنه انگیزی-سخن چینی

چشم و ابرو-زیبایی چهره

رَکَبی گفتن-به کسی متلک و حرف درشت گفتن

خل بازی-حرکات غیر منطقی و غیر عاقلانه

اَجق وَجق-چیزی با رنگ‌های تند و زننده-دارای ترکیب ناهماهنگ

رمبیده-خراب شده-فرو ریخته

آش آلو کردن-خجالت‌زده کردن-کنفت کردن-سکه‌ی یک پول کردن

برده خورده-ملاحظه-پروا

 

تیغ زدن-باج گرفتن-پول گرفتن و پس ندادن-جیب کسی را خالی کردن

حضوری-رو در رو

خوش عیار-خوش ذات-خوش جنس