اما پس از اون، از قول خدمه یکی از نفتکشای آسیب دیده گفته شد که قبل از انفجار پرنده هایی در آسمون دیده شده و حادثه، به ادعای اونا، در اثر حملات هوایی انجام شده.
تحقیقات و گمانه زنیا در این مورد بازم ادامه داره و ایران و کشورای منطقه همدیگه رو به دست داشتن در این حادثه متهم می کنن. مطمئنا در مورد این حادثه تا حالا چیزای زیادی شنیدین و ما هم قصد نداریم این اخبار رو تکرار کنیم.
در ادامه این مطلب می خوایم شما رو با مین دریایی و چگونگی کار و شکلای جور واجور اون آشنا کنیم.
قسمت اول این مطلب رو می تونین از راه این لینک بخونین.
شکلای جور واجور مین دریایی
شکلای جور واجور مینای دریایی براساس چگونگی انفجار و مورد استفاده رده بندی می شن.
این دسته بندی معمولاً براساس موقعیت پایانی اونا یا با عبارت دیگه جایی که اونا در دریا گذاشته شده و انتظار منفجر شدن رو میکشن تعیین می شه.
اینجوری میشه گفت که مینای دریایی در سه دستی بندی کلی قرار می گیرن: کف دریا، لنگری و شناور.
مینای کف دریا
مینای کف دریا اون دسته از مینای دریایی هستن که در بستر دریا قرار گرفته و معمولاً در آبای کم عمق از اونا استفاده می شه.
این مینا خاصیت شناوری بسیار منفی دارن (غرق می شن)، یعنی به محض خلاص شدن به عمق آب رفته و در کف دریا مستقر می شن.
بعضی از شکلای جور واجور این مینا در آبای عمیق تر استفاده می شن که بیشتر زیردریاییا رو هدف می گیرن.
مینای لنگری
مینای لنگری واسه نابود کردن کشتیا و زیردریاییای دشمن استفاده شده و معمولاً به خاطر وزن و لنگری که دارن در فاصله ای خاص از کف دریا شناور می مانند. مین در داخل یه بسته قرار گرفته که به یه وسیله لنگری که خود در کف دریا قرار میگیره وصل شده.
این نوع مین معمولاً واسه آبای عمیق تر و دیگه کاربرده های خاص استفاده میشن. مینای که معمولاً در سواحل یافت شده و خبر ساز می شن در واقع بیشترً مینای دریایی قدیمی لنگری هستن که از لنگر جدا شده و به سطح اومده ان.
مینای شناور
مینای شناور اون دسته از مینای دریایی هستن که روی سطح آب شناور مونده و معمولاً در صورت تماس با کشتی هامنفجر می شن.
به دلیل وجود غیرقابل کنترلشان، به کار گیری این نوع مینا در سال ۱۹۰۷ و به دنبال امضای پیمان Hague ممنوع اعلام شده اما تا حالا در مواردی به شکل غیرقانونی در نبردها از اونا استفاده شده.
روشای کاشت مین
حالا که از شکلای جور واجور مینای دریایی صحبت کردیم باید بگیم که هر کدوم از شکلای جور واجور مینا می تونه به سه شکل کارگذاری شه: با به کار گیری هواپیما، زیردریایی یا کاشت سطحی.
مینای کارگذاری شده با هواپیما
مینای کارگذاری شده با هواپیما معمولاً در ذات خود تهاجمی بوده و به خاطر سریع بودن عملیات کاشتشان مورد توجه قرار می گیرن، درست مانند همون چیزی که از یه بمب انتظار میره. اینجوری میشه از هواپیماهای خاص واسه ایجاد یه میدون مین یا تقویت اون بدون فرستادن کشتیای مین گذار ضعیف به خطوط مقدم جنگ استفاده کرد.
امروزه هواپیماها ایده آل ترین وسیله در زمین کاشت مین در نظر گرفته می شن که با خطر کمتر و سرعتی بسیار بیشتر عملیات مین کاری رو انجام میدن.
ً هر هواپیمایی که بتونه بار حمل کنه و بمب پرتاب کنه می تونه واسه این منظور استفاده کرده شه.
مینای کارگذاری شده با زیردریایی
مینای کار گذاشته شده با زیردریایی، مانند نمونه هایی که به وسیله هواپیما کار گذاشته می شن، معمولاً در عملیاتای تهاجمی مخفی استفاده میشن. این نوع از مینا خیلی راحت در محفظه پرتاب اژدرهای زیردریایی قرار گرفته و می تونن در اعماق آب کارگذاری شن. البته زیردریاییا فضای زیادی واسه حمل مقادیر زیادی مین دریایی ندارن و به خاطر همین به کار گیری این روش واسه ایجاد میدانای مین دریای بزرگ موثر نیس.
در طول جنگ جهانی دوم، زیردریاییا، تا جایی که میدونیم، در کل تنها ۵۷۶ مین در عمق دریا کاشتند که مستقیما در غرق شدن ۲۷ کشتی و آسیب به ۲۷ فروند دیگه موثر بودن.
مین گذاری سطحی
مین گذاری به روش سطحی که با به کار گیری وسایل سطحی مانند کشتیا کاشته می شن معمولاً به صرفه ترین فوت وفن مین گذاریه چون مقادیر زیادی مین رو میشه تو یه کشتی داشته و به سرعت نصب کرد.
اما این روش به این موضوع وابسته که کشور مورد نظر بر آبای نامبرده کنترل داشت و هیچ خطر غریب الوقوعی کشتیای مین گذار رو تهدید نکنه. اینجوری به کار گیری هواپیما و زیردریایی، بیشتر از راه گذشته واسه مین گذاری استفاده کرده می شه.
معمولاً این سبک از مین گذاری در موقعیتای دفاعی و پیشگیرانه استفاده میشن، مثلا واسه دفاع از سواحل و بندرها. در طول جنگ جهانی دوم، به کار گیری مین دریایی به این منظور بسیار رواج داشت. در دوران جنگ جهانی دوم هیچ اسنادی مبنی بر اینکه کشتیای کشوری تونسته باشن از میون این مینای دریایی بگذرند وجود نداره. اینجوری این موضوع بر یکی از کیفیتای حیاتی مینای دریایی، توانایی شون در ترسوندن نیروهای دشمن بدون درگیری مستقیم، و به عنوان یه اسلحه روانی تاکید داره.
چگونگی تحریک و عمل کردن مین دریایی
یادگیری این که مینای دریایی چیجوری تحریک می شن واسه درک ساختار جلوگیری از برخورد با اونا و هم اینکه چگونگی به کار گیری اونا موثره. هر نوع تحریک بسته به سنسوریه که در داخل وسیله شناسایی هدف مین استفاده می شه، ابزاری که در آخر انفجار مین رو رو دوش داره.
همونطور که گفته شد مینا از ۴ فوت وفن کلی واسه عمل کرده استفاده می کنن: مغناطیسی، فشاری، آکوستیک (انعکاسی) و سیسمیک.
تحریک مغناطیسی
در گزینه تحریک مغناطیسی، سیستم شناسایی هدف شامل یه جاذبه یا مغناطیس سنج کوچیک و یا سنسورهاییه که میدانای مغناطیسی رو شناسایی می کنن که معمولاً مغناطیس سنجای سه محوره بودن و در هر جهت می تونن یه میدون مغناطیسی رو انتخاب کنن. هر کشتی یه ردپای مغناطیسی از هر نوع داره که براساس اندازه و نوع فلز به کار رفته در اون و حتی مکانی که اون کشتی در اون ساخته شده متمایزه. موقع عبور کشتی، مغناطیس سنج سیگنال اونو گرفته و اون چیزی که دریافت می کنه رو به پالسای الکتریکی کوچیکی تبدیل می سازه. این پالسا در ادامه به وسیله یه مدار داخلی پردازش شده و وسیله شناسایی هدف در مورد انفجار یا نبود انفجار اراده کردن می کنه.
وقتی که این بخش از مین تصمیم بگیره که پالسای دریافتی واسه فعال کردن مین کافیه، مین منفجر می شه.
تحریک فشاری
سنسورهای تحریک فشاری، فشارهای منفی رو شناسایی و اونا رو به سیگنالای الکتریکی تبدیل می کنن. این عمل مشابه کاریه که مغناطیس سنجا در مورد قبل انجام میدن اما این بار محرک اصلی فشار ایجاد شده در آبه. مانند ردپای مغناطیسی کشتیا، هر کشتی یه ردپای فشاری خاص خود هم داره که به شکل، اندازه و وزن کشتی مربوط می شه.
در شرایطی که کشتی از درون آب عبور می کنه، مقدار خاصی آب رو جابجا می سازه. تغییرات در فشار آب که در اثر حرکت بدنه کشتی ایجاد می شه براساس اصل برنولی (Bernoulli’s Principle) تعیین می شه.
بعد از اون که وسیله شناسایی هدف این ردپای فشاری رو تحلیل کرده و در مورد فعال کردن مین اراده کردن کرد، از راه دنباله انفجاری سیگنالای واسه پایانی کردن روند انفجاری می فرسته که انفجار مین رو به دنبال داره.
سنسورهای آکوستیک
سنسورهای آکوستیک، امواج صوتی که زیر دریا جریان دارن رو به سیگنالایی الکتریکی تبدیل می کنن که وسیله شناسایی هدف می تونه اونا رو درک و پردازش کنه.
این صدا از راه نویز تولید شده هنگام حرکت کشتی در آب، نویز به وجود اومده به وسیله پروانه های سیستم پیشرانه که به تولید حبابا (cavitation) منجر می شه و حتی سروصدای خدمه در داخل کشتی نشأت میگیره. همه این محرکا پژواکایی صوتی ایجاد کرده که در درون آب جریان یافته و می تونن به اندازه ای باشن که وسیله شناسایی هدف مین دریایی رو راضی به فعال کردن و انفجار مین کنه.
سنسورهای سیسمیک
سنسورهایی سیسمیک یا لرزشی بسیار مثل سنسورهای آکوستیک هستن که از ورودیای آکوستیک مشابهی واسه فعال کردن مین استفاده می کنن. این سنسورها می تونن حرکات بدنه که در نتیجه محرک آکوستیک درست می شن رو درک کرده و در واقع حساس تر از سنسورهای آکوستیک هستن.
چیجوری مین دریایی می تونه یه کشتی رو غرق کنه؟
حالا که با مین دریایی، شکلای جور واجور و راه و روش انفجاری اون آشنا شده ایم، می خوایم به اتفاقاتی که پس از انفجار اونا اتفاق می افته بپردازیم. شاید فکر کنین که مینای دریایی منفجر شده و یه سوراخ بزرگ در داخل بدنه کشتی ایجاد می کنن. شاید این موضوع در مورد مینای دریایی سطحی بسیار قدیمی صحت داشته باشه اما مینای دریایی مدرن که معمولاً زیر سطح آب قرار می گیرن کارکرد متفاوتی دارن. وقتی که یه مین دریای زیر آب منفجر می شه، انرژی موجود در اون به سه شکل آزاد می شه:
۵۳ درصد به شوک انفجاری تبدیل می شه
۴۶ درصد به گرما تبدیل می شه
۱ درصد هم به شکل نور رها می شه
آسیب کلی و اصلی مینای دریایی از راه شوک انفجاری اولیه و پالسای حباب گازی تولید شده در اثر اون ایجاد می شه.
شوک انفجاری به وجود اومده به وسیله انفجار مین در درون آب منتشر شده و اگه به اندازه کافی قوی باشه می تونه شکافایی در بدنه کشتیا ایجاد کرده یا صدماتی به اون وارد کنه.
بعد از انفجار مین، یه حباب گازی بسیار بزرگ در زیر دریا ایجاد و تا جایی بزرگ می شه که فشار آب دور و بر باعث ترکیدن اون در سرعتی بسیار قابل توجه می شه.
بعد از ترکیدن این حباب گازی بزرگ، حباب بارها پیشرفته و منفجر می شه و هر بار بخشی از انرژی خود رو از دست میده. این ترکیدگیای متوالی در واقع یه روند حباب سازی در اندازه گسترده س که باعث ایجاد شکاف در بدنه کشتی شده و در آخر می تونه باعث دو نیم شدن کشتی و غرق شدن اون شه.
این ترکیب اثرات، موج انفجاری و پالسای حبابی متوالی، باعث بروز صدماتی قابل توجه به یه کشتی می شه که باعث وحشت بزرگ ترین و سفت ترین کشتیای مدرن از مین دریایی شده.
البته روش ها و تکنیکای موثر و مدرن زیادی واسه شناسایی مین دریایی هست که در این مطلب به اونا اشاره ای نشده.
